Những lưu ý khi mua bảo hiểm nhân thọ

Chị Hoa, ở quận 5, TP HCM bị gãy chân, bó bột và nằm một chỗ 6 tháng nhưng bảo hiểm tàn tật không trả đồng nào, chỉ bồi thường trong trường hợp mất hẳn một phần cơ thể - điều chị không được tư vấn trước khi mua.

Cách đây một năm, chị Hoa được chào mời các gói bảo hiểm nhưng vì không tìm hiểu kỹ quy định về loại bảo hiểm cần mua nên chị đã chọn phải gói không như ý muốn.

Với ý định dự phòng lúc đau ốm, bệnh tật

Nên sau khi được người quen tư vấn mua bảo hiểm tàn tật, chị đồng ý tham gia ngay. Khi gặp sự cố về vấn đề sức khỏe, công ty bảo hiểm nói là loại bảo hiểm này chỉ được hỗ trợ khi khách hàng bị mất hẳn một phần cơ thể. Còn nếu chỉ gãy chân, tay mà có khả năng hồi phục sẽ không được chi trả đồng nào.

"Tôi bó bột chân trái nằm một chỗ 6 tháng trời mà không có tiền bảo hiểm nhân thọ hỗ trợ, trong khi 3 năm nay tôi đã đóng hơn 10 triệu đồng", chị bức xúc. Gọi trực tiếp tới công ty, chị mới biết, nếu theo nguyện vọng ban đầu, chị nên mua gói bảo hiểm tai nạn, chứ không phải bảo hiểm tàn tật. Bảo hiểm tai nạn sẽ can thiệp nếu khách gặp các vấn đề về sức khỏe, nhưng chị đã chọn sai loại hình và cũng không thể kiện ai vì thực chất chị không hề đọc kỹ điều khoản trong hợp đồng vì "nghe người quen nói sao biết vậy".

Chị Thanh, nhân viên văn phòng một công ty thiết kế ở quận 3 cũng rơi vào mê hồn trận của các gói bảo hiểm mà không dành nhiều thời gian nghiên cứu. Trước đây, chị mua gói bảo hiểm nhân thọ thời hạn đóng phí 12 năm, mỗi quý đóng 800.000 đồng. Thấy chi phí không quá cao mà giúp dự phòng tài chính cho bản thân khi cần nên chị mua luôn cho 2 chị em.

Bốn năm đầu chị còn dư dả để đóng nhưng gần đây, kinh tế khó khăn, công ty giảm lương, thu nhập eo hẹp, nên việc dành một khoản tiền để đóng bảo hiểm hàng tháng trở nên quá sức với chị. Sau nhiền lần cân nhắc, chị đề nghị rút lại số tiền đã đóng và không theo tiếp nữa. Tới khi xem tài khoản bảo hiểm của mình, chị phát hiện trong tài khoản chỉ có vài triệu đồng, trong khi 4 năm qua, hai chị em đã đóng 25 triệu đồng. Mang thắc mắc hỏi công ty bảo hiểm, nhân viên giải đáp "mỗi tháng còn phải trích ra một khoản phí khác nữa" nhưng chị cũng không hình dung rõ đó là phí gì. Cô nhân viên còn cảnh báo, nếu chị rút tiền và hủy ngang hợp đồng chỉ có thể nhận 3-4 triệu đồng và mất trắng hơn 20 triệu đồng đã nộp trước đó.

“Giờ bỏ luôn thì tiếc số tiền mình đóng, còn không hủy ngang thì chẳng biết lấy tiền đâu để bỏ vào. Cái sơ hở của mình là không xem kỹ điều khoản hủy ngang nên giờ mới thiệt thòi thế”, chị Thanh nói.

Sau khi nghe người quen thuyết phục "Ai mà không có bệnh trong người" hoặc "Chẳng ai biết sức khỏe mình ngày mai ra sao", chị Thùy ở quận 7 mua gói bảo hiểm cho con trị giá 100 triệu và gói dành cho chị 200 triệu, thời hạn đóng phí là 15 năm. Một năm 2 mẹ con đóng 20 triệu đồng và đã đóng được 3 năm. Hiện tại chị muốn hủy ngang nhưng không đành vì cả 2 mẹ con chỉ nhận được 4-5 triệu đồng trong khi thời gian qua chị đã đóng tới 60 triệu đồng. Chị phải đóng liên tục trong 15 năm và ngưng đóng trong 5 năm tiếp theo. Như vậy tổng cộng 20 năm sau, chị mới được rút số tiền này. Lúc đó con chị sẽ được nhận 150 triệu đồng còn chị nhận được 200 triệu đồng.

"Tôi mua để dự phòng khi ốm đau chứ thực chất không mong sinh lãi từ số tiền này vì đồng tiền mất giá qua thời gian. 350 triệu của 20 năm sau chẳng biết sẽ đáng giá bao nhiêu", chị nói.

Khoản lãi tiết kiệm của bảo hiểm vẫn có nhưng không cao bằng gửi ngân hàng. Chị ước tính nếu để 60 triệu đã đóng bảo hiểm 3 năm qua mua vàng thì giờ mức sinh lời cao hơn nhiều, nếu cần tiền có thể bán ngay. Tuy nhiên, do nhân viên bảo hiểm tư vấn quá thuyết phục theo kiểu "tích tiểu thành đại", khi đau ốm không cần lo lắng về tài chính mà mỗi tháng trích ra không đáng bao nhiêu nên chị nghe theo.

Kinh nghiệm của chị Ánh ở quận Bình Thạnh là không nên phó thác mọi việc cho cộng tác viên hoặc nhân viên, đại lý bảo hiểm, kể cả đó là người thân.

Chính người mua phải tự kiểm tra hợp đồng và việc đóng tiền. Người mua bảo hiểm là người ký hợp đồng với một công ty và công ty đó sẽ chi trả bảo hiểm cho người mua chứ không phải đại lý hay cộng tác viên.

Chị Anh kể, vì người thân làm cộng tác viên cho công ty bảo hiểm nên mọi việc ký kết và đóng tiền cho công ty bảo hiểm chị đều giao dịch qua người này. "Quý nào tôi cũng đóng tiền đầy đủ cho người cộng tác viên nhưng chị cộng tác viên kia đã không đóng bảo hiểm cho tôi mà tiêu sạch số tiền tôi đã gửi", chị Anh nói.

2 tháng sau, công ty bảo hiểm vẫn chưa nhận được số tiền của chị liền gửi tin thông báo về điện thoại, lúc đó chị mới biết cộng tác viên đã ăn chặn tiền. Nhiều lần yêu cầu hoàn trả nhưng người cộng tác viên kia chỉ hứa cho có. Từ đó trở đi, chị không dám đóng tiền cho người cộng tác viên đó nữa là mà đến ngân hàng đóng tiền trực tiếp.

Trao đổi với VnExpress.net, đại diện một công ty bảo hiểm cho biết, đối với trường hợp mua bảo hiểm tàn tật, trước khi mua khách hàng cần tham khảo và tìm hiểu rõ các quy tắc, điều khoản cụ thể theo đặc thù của sản phẩm để tránh mua phải những bảo hiểm sai mục đích làm giảm quyền lợi của người dùng.

Trường hợp truờng hợp khách hàng đang tham gia hợp đồng bảo hiểm và muốn kết thúc truớc hạn, khách hàng sẽ được nhận “Giá trị hoàn lại” của hợp đồng bảo hiểm tính đến thời điểm hủy hợp đồng.

Tuy nhiên, theo điều điều 35, Luật Kinh doanh Bảo hiểm quy định: “Nếu bên mua bảo hiểm chấm dứt hợp đồng bảo hiểm trong hai năm đầu tiên kể từ ngày tham gia hợp đồng bảo hiểm, bên mua bảo hiểm không có quyền đòi lại khoản phí bảo hiểm đã đóng”. Do vậy, giá trị hoàn lại được bắt đầu hình thành sau khi khách hàng đã nộp đủ hai năm phí bảo hiểm. Có nghĩa là trong hai năm đầu, các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ chưa có giá trị hoàn lại. Sau đó giá trị hoàn lại sẽ tăng dần qua các năm, nhưng thường nhỏ hơn so với số phí đóng vào cho đến những năm sau của hợp đồng.

Điều này giải thích vì sao nếu khách hàng hủy hợp đồng trong 2 năm đầu tiên sẽ không nhận lại được gì và nếu hủy trong năm thứ 3 của hợp đồng, chỉ nhận lại một phần số tiền đã đóng. Khách hàng sẽ thấy đuợc điều này trong "Phiếu minh họa quyền lợi bảo hiểm" đính kèm theo bộ hợp đồng và được tư vấn trước khi tham gia bảo hiểm. "Phiếu minh họa quyền lợi bảo hiểm" được tính theo độ tuổi, nghề nghiệp, số tiền đuợc bảo hiểm, các quyền lợi với số phí hàng năm và khoản "Giá trị hoàn lại" được minh họa cụ thể để khách hàng tham khảo và hoạch định kế hoạch tài chính trước khi tham gia bảo hiểm.

Vị này cho biết thêm, đối với trường hợp nộp phí bảo hiểm qua người thân làm bảo hiểm hoặc nhân viên bảo hiểm, để đảm bảo tiền của mình được nộp đến công ty đúng thời hạn, khách hàng cần lưu ý khi tiến hành giao dịch, nên yêu cầu bên thu phí phát hành phiếu thu. Trường hợp có bất kỳ tranh chấp liên quan về các khoản phí bảo hiểm đã nộp, phiếu thu phí sẽ là chứng từ hợp lệ cho việc đã nộp phí của khách hàng, đảm bảo cho việc công ty bảo hiểm sẽ chịu trách nhiệm giải quyết cho quyền lợi của khách hàng khi có khiếu nại liên quan đến phí bảo hiểm.